یك تحقیق بین المللی انجام شد؛
دستاورد محققان ایرانی در تشخیص سرطان مثانه ۱۰ سال پیش از بروز
انجمن پارسیان: پژوهشگران علوم پزشكی ایران به سرپرستی دكتر رضا ملك زاده و با همكاری تیمی از پژوهشگران بین المللی، موفق به شناسایی روشی برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه تا 10 سال پیش از بروز علائم شدند.
به گزارش انجمن پارسیان به نقل از مهر، پژوهشگران علوم پزشكی ایران به سرپرستی دكتر رضا ملك زاده و با همكاری تیمی از پژوهشگران بین المللی، موفق به شناسایی روشی برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه تا ۱۰ سال پیش از بروز علائم و تشخیص بالینی آن در افراد سالم بدون علامت شدند و اولین شواهد علمی مبتنی بر مطالعه آینده نگر، وسیع و طولانی مدت دراین زمینه را به جهان ارائه كردند. سرطان مثانه، جزو ۱۰ سرطان شایع در هر دو جنس سرطان مثانه، جزو ۱۰ سرطان شایع در هر دو جنس جهان است كه شمار مبتلایان آن در سال ۲۰۱۸، به ۵۵۰ هزار نفر و تعداد مرگ های ناشی از آن به ۲۰۰ هزار مورد رسیده است. قرارگیری سرطان مثانه در لیست شایع ترین سرطان های جهان، به همراه تعداد بالای مرگ های ناشی از آن، تشخیص زودهنگام این بیماری را بسیار با اهمیت كرده است؛ اما بگفته متخصصان، نبود روش های غربالگری مناسب و مطمئن، تهاجمی بودن روش های تشخیص، شانس بالای عود بیماری (۵۰ تا ۷۰ درصد) بعد از درمان اولیه، سرطان مثانه را به یكی از چالش برانگیز ترین و گران ترین سرطان ها از نظر تشخیص و درمان تبدیل نموده است. این شرایط بر اهمیت نشانگرهای زیستی (بیوماركر) قوی برای تشخیص آسان تر، سریع تر و دقیق تر سرطان مثانه و در نتیجه درمان به موقع آن و كاهش بار قابل توجه این بیماری و مرگ و میر ناشی از آن افزوده است. این درحالیست كه بر اساس گزارش ها، هیچیك از نشانگرهای ادرار برای كنترل سرطان مثانه كه حتی به تایید FDA (Food and Drug Administration ) رسیده و تجاری سازی شده اند، دارای «ویژگی» و «حساسیت» مطمئن و كافی در كاربردهای بالینی تشخیص سرطان مثانه به ویژه در مراحل اولیه تومورزایی و نیزغربالگری جمعیت پرخطر نیستند. حالا در مطالعه ای نویدبخش كه تحت عنوان Urinary TERT promoter mutations are detectable up to ۱۰ years prior to clinical diagnosis of bladder cancer: evidence from the Golestan Cohort Study در مجله معتبر بین المللی EBioMedicine انتشار یافته است، تعدادی از پژوهشگران علوم پزشكی ایران با همكاری تیمی از پژوهشگران بین المللی سرطان شناسی، با بررسی نمونه های ادرار برخی از افراد بدون علامت كه به مدت طولانی تحت نظر بودند، برای اولین بار در جهان، موفق به تشخیص زودهنگام این بیماری در نمونه های ادرار با بررسی نوعی جهش ژنتیكی پیكری (سوماتیك)، تا ۱۰ سال پیش از تشخیص بالینی و شكل گیری اولیه تومور در افراد سالم بدون علامت شده اند. دكتر رضا ملك زاده، سرپرست تیم محققان ایرانی در این پروژه تحقیقاتی، سرطان مثانه را یكی از شایع ترین سرطان ها در جهان برشمرد كه میزان شیوع آن در مردان ۴ برابر زنان است. محقق بین المللی سرطان اظهار داشت: سرطان مثانه در مردان ایران نیز بسیار شایع است بطوریكه بعد از سرطان های معده، پوست، پروستات و روده بزرگ، رتبه پنجم را در میان سرطان های شایع مردان ایرانی دارد. كارسینوم ادراری، رایج ترین شكل بروز سرطان مثانه معاون تحقیقات وزیر بهداشت، با اشاره به اینكه كارسینوم ادراری، رایج ترین (حدود ۹۰ درصد) شكل بروز سرطان مثانه است، اضافه كرد: سرطان مثانه، دومین سرطان شایع اما كشنده ترین سرطان دستگاه ادراری است كه اغلب در سنین ۶۰ سال به بالا بروز می كند و به سبب تشخیص دیرهنگام مرگ های زیادی را به خود اختصاص می دهد. ملك زاده، پیشگیری و غربالگری سرطان مثانه را بهترین راه كاهش مبتلاشدن و مرگ ناشی از این نوع سرطان به ویژه در میان جمعیت پرخطر دانست و به تشریح اهداف مطالعه انجام شده پرداخت و اظهار داشت: تحقیقات جهانی در زمینه درمان سرطان های مختلف كه به سرعت در حال پیشرفت هستند، عمدتاً بر پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان ها متمركز بوده و شناسایی ژن های عامل ایجاد سرطان یا كشف جهش های ژنی موثر در بروز تومورهای بدخیم، محوری ترین اهداف این تحقیقات را می سازند. بگفته وی، مطالعه حاضر نیز با بررسی شایع ترین تغییرات ژنتیكی در سرطان مثانه تلاش نموده تا افق جدیدی برای تشخیص زودهنگام این بیماری پیش روی تحقیقات پزشكی ایجاد كند. محقق بین المللی سرطان، از «جهش های پروموتر معكوس تلومراز (TERT)» بعنوان شایع ترین تغییرات ژنتیكی در سرطان مثانه نام برد و اظهار داشت: این جهش های ژنتیكی، معمولاً در مراحل اولیه بروز سرطان مثانه رخ می دهند و بعنوان یك نشانه اولیه در تومورزایی به شمار می روند. تشریح روش ایرانی «ارزیابی جهش پروموتر معكوس تلومراز برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه» رئیس پژوهشكده بیماری های گوارش و كبد دانشگاه علوم پزشكی تهران در این زمینه اضافه كرد: مطالعه ما بر روی ۵۰ هزار فرد ۴۰ تا ۷۵ سال شركت كننده در مطالعه كوهورت گلستان (بزرگترین مطالعه كوهورت خاورمیانه و شمال افریقا كه در شمال شرق ایران به اجرا درآمد)، انجام شد. بعد از جمع آوری و ذخیره سازی نمونه های ادرار و خون و پردازش دی ان ای شركت كنندگان در مطالعه، آنها را به مدت ۱۰ سال، پیگیری كردیم و در این پیگیری طولانی مدت، ۴۰ شركت كننده مبتلا به سرطان اولیه مثانه شناسایی شدند كه از این تعداد نمونه های ادراری برای ۳۰ شركت كننده در دسترس و قابل استفاده بود. رهبر مطالعه كوهورت گلستان اضافه كرد: در این بررسی، ما شاهد «جهش پروموتر معكوس تلومراز» در ۱۴ فرد شركت كننده مبتلا به سرطان مثانه بودیم؛ جهش های ژنتیكی كه ۱۰ سال پیش از آغاز پیگیری های ما نیز قابل شناسایی بوده اند. دكتر مهدی شیخ، نویسنده اول مقاله نیز در تشریح مهمترین دستاورد مطالعه انجام شده و نتایج روش «ارزیابی جهش پروموتر معكوس تلومراز برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه» اظهار داشت: بررسی ما نشان داد: این روش، از «ویژگی» (۱۰۰ درصدی) و «حساسیت» (۴۶ درصدی) برای تشخیص سرطان ادراری تا ۱۰ سال پیش از بروز بالینی تومور اولیه در افراد سالم فاقد علامت برخوردارست. بگفته وی، خاصیت ۱۰۰ درصدی این روش به معنای نبود هر گونه نتیجه مثبت كاذب در آزمایشات نمونه ها است كه این مساله از مهمترین شاخص ها در یافتن یك بیوماركر تشخیصی است چونكه از ایجاد اضطراب و مشكلات روحی افراد و هزینه های ناشی از ارائه نتایج مثبت كاذب جلوگیری می كند. این محقق اضافه كرد: حساسیت ۴۶ درصدی نیز به معنای آن است كه با این روش می توان ۴۶ درصد افرادی كه در ضمن ۱۰ سال آینده به سرطان مثانه مبتلا می شوند را شناسایی كرد كه این میزان حساسیت برای این مدت زمان طولانی، بسیار مناسب می باشد. شیخ در تشریح این نتایج همین طور اظهار داشت: این مطالعه نشان داد كه هر چه مدت زمان بین جمع آوری و بررسی نمونه ادرار تا زمان بروز علائم و تشخیص بالینی سرطان كمتر باشد، میزان آلل های جهش یافته این ژن در ادرار و در نتیجه قابل تشخیص بودن آن (حساسیت تشخیصی) بیشتر می شوند. وی تصریح كرد: چندین مطالعه مورد - شاهدی كه توسط برخی از افراد تیم تحقیقاتی مطالعه حاضر برای ارزیابی «امكان استفاده از جهش پروموتر معكوس تلومراز در تشخیص سرطان های دستگاه ادراری» انجام شده بود، به خوبی نشان دادند كه حساسیت این روش، هنگام تشخیص بالینی سرطان مثانه بین ۸۷ تا ۹۸ درصد بوده است. این محقق اعلام نمود: با اتكا به نتایج به دست آمده از این مطالعه، در حال برنامه ریزی برای تحقق گام های بعدی جهت بررسی ارزش این بیوماركر در تشخیص زودهنگام سرطان های مثانه در جمعیت های بزرگ تر در نقاط مختلف دنیا همچون جمعیت های آسیایی، اروپایی و آمریكایی هستیم. دكتر «فلورانس لِكالوزكِلم» سرپرست تیم پژوهشگران بین المللی در این پروژه تحقیقاتی نیز درباره اهمیت این مطالعه اظهار داشت: مطالعات قبلی ما قابل تشخیص بودن جهش ژنتیكی پروموتر معكوس تلومراز در «دی ان ای سلول های ادراری» و همین طور «دی ان ای بدون سلول در ادرار» را نشان داده بودند اما این جهش های ژنتیكی برای تشخیص زودهنگام سرطان مثانه، در هیچ مطالعه ای، ظرفیت سنجی نشده بودند. بگفته وی، آنچه یافته های مطالعه حاضر را دارای اهمیت كرده، نه تنها بررسی میزان تاثیر این جهش ها در تشخیص زودهنگام سرطان مثانه، بلكه «ارائه قوی ترین شواهد به دست آمده تا كنون درباره ظرفیت چنین روشی در بستر یك مطالعه وسیع، آینده نگر، مبتنی بر جمعیت و طولانی مدت (بیش از ۱۰ سال) برای اولین بار در جهان» است كه این ویژگی، قابل استفاده بودن و ارزش بالای پیش بینی نشانگرهای زیستی غیرتهاجمی در تشخیص سرطان مثانه افراد سالم بدون علامت را نشان میدهد. محقق آژانس بین المللی تحقیقات سرطان این بررسی را یك مطالعه مقدماتی و گام مهمی برای مطالعات بعدی دانست كه با اتكا به نمونه های بیشتری از موارد مبتلاشدن به سرطان مثانه می توانند به نتایج فعلی این تحقیق درباره امكان تشخیص بسیار زودهنگام سرطان مثانه با بررسی جهش های ژنتیكی شایع آن، قطعیت بیشتری دهند و حتی نقش جهش های ژنتیكی را در بروز تومورهای بدخیم انواع سرطان، روشن تر كنند. «لِكالوزكِلم» اشاره كرد: روش ارزیابی شده آنها، بسیار بهتر و مقرون به صرفه تر از روش های تهاجمی همچون سیتولوژی ادرار و نشانگرهای زیستی موجود، برای تشخیص سرطان مثانه در مراحل اولیه به ویژه در افراد پرخطر است. وی اشاره كرد: نتایج این مطالعه همین طور می تواند به غربالگری بهتر جمعیت پرخطر سرطان مثانه، توسعه بیوماركرها برای تشخیص بسیار سریع تر این بیماری و نیز كنترل و پیش گیری از عود آن در بیماران مبتلا كمك نماید.
منبع: انجمن پارسیان
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب