کشف ۵۳ اختروش قدرتمند
انجمن پارسیان: محققان ۵۳ اختروش جدید که توسط سیاه چاله های غول پیکر تغذیه می شوند را کشف کرده اند که فواره هایی از ماده را با سرعتی نزدیک به سرعت نور به بیرون پرتاب می کنند.
به گزارش انجمن پارسیان به نقل از اسپییس، این فواره ها تا ۷.۲ میلیون سال نوری، یعنی حدود ۵۰ برابر عرض کهکشان راه شیری، امتداد دارند. این اجسام فضایی عظیم که «اختروش های رادیویی غول پیکر» (Giant Radio Quasars) نامیده می شوند قسمتی از ۳۶۹ اختروش رادیویی هستند که اخیراً توسط ستاره شناسان هندی در داده های جمع آوری شده از تلسکوپ GMRT کشف شده اند. این تلسکوپ مجموعه ای از ۳۰ بشقاب سهمی شکل مستقر در نزدیکی پونا در هندوستان و قسمتی از پروژه بررسی آسمان TGSS است. این پروژه ۹۰ درصد آسمان بالای زمین را پوشش می دهد. پوشش وسیع این تلسکوپ و حساسیت بالا آنرا به ابزاری ایده آل برای رصد چارچوب های منتشر کننده امواج رادیویی عظیم و دوردست مانند اختروش های رادیویی غول پیکر می کند. سوویک مانیک یکی از اعضاء تیم پژوهش در این زمینه می گوید: اندازه جت های رادیویی با آن چه در منظومه شمسی یا حتی کهکشان ما وجود دارد، قابل قیاس نیست. ما درباره ی جت هایی با قطر ۲۰ تا ۵۰ برابر کهکشان راه شیری که در کنار یکدیگر قرار دارند، صحبت می نماییم. هرچند تصور می شود ابرسیاهچاله هایی با حجمی از چند میلیون تا چند میلیارد برابر خورشید در قلب تمام کهکشان های بزرگ قرار دارند، اما همه این غول های کیهانی مناطق مرکزی درخشانی که هسته های فعال کهکشانی (AGN) نامیده می شوند را تغذیه نمی کنند یا بعنوان اختروش که هسته های کهکشانی خیلی قدرتمندی هستند، دیده نمی شوند. برای تغذیه اختروش، یک ابر سیاه چاله با جرم بالا باید توسط انبوهی از گاز و غبار احاطه شده باشد تا بتواند از آنها تغذیه کند. این ماده در چارچوب های ابری مسطح به نام دیسک های برافزایشی به دور سیاه چاله های ابر پرجرم می چرخد. تأثیر گرانشی عظیم سیاه چاله های اب رپرجرم، نیروهای جزر و مدی قدرتمندی را در دیسک های برافزایشی ایجاد و این ماده را گرم می کند و موجب می شود که تابش درخشانی در طیف الکترومغناطیسی منتشر کند. با این وجود، سیاه چاله ها به بلعنده های نا به سامان شهرت دارند و تمام ماده موجود در قرص های برافزایشی به آنها داده نمی گردد. میدان های مغناطیسی قوی، گاز خیلی یونیزه شده یا پلاسما را به قطب های ابر سیاه چاله با جرم بالا هدایت می کنند، که در آنجا شتابشان به سرعت نور نزدیک و در راستای های مخالف بصورت جت های دوقلوی قدرتمند به بیرون پرتاب می شوند. این جت ها با گذشت زمان و با رسیدن به فواصل چندین سال نوری از منبع خود، می توانند بصورت توده ها یا لوب های وسیعی در بالا و پایین صفحه کهکشانی که از آن بیرون می آیند، پخش شوند. جت ها و لوب ها با انتشار امواج رادیویی قوی همراه هستند. سابیاساچی پال، ستاره شناس کالجمیدناپور و جت های رادیویی عظیم آنها، این اختروش ها را برای درک مراحل پایانی تکامل آنها و محیط بین کهکشانی که در آن گسترش می یابند، یعنی گاز رقیقی که لوب های رادیویی آنها را میلیونها سال نوری از سیاه چاله مرکزی محصور می کند، پرارزش می کند. با این وجود، یافتن چنین غول هایی آسان نیست. به اجمال، سوویک مانیک یکی از اعضاء تیم پژوهش دراین خصوص می گوید: اندازه جت های رادیویی با آنچه در منظومه شمسی یا حتی کهکشان ما وجود دارد، قابل مقایسه نیست. هرچند تصور می شود ابرسیاهچاله هایی با حجمی از چند میلیون تا چند میلیارد برابر خورشید در قلب تمام کهکشان های بزرگ قرار دارند، اما همه این غول های کیهانی مناطق مرکزی درخشانی که هسته های فعال کهکشانی (AGN) نامیده می شوند را تغذیه نمی کنند یا به عنوان اختروش که هسته های کهکشانی خیلی قدرتمندی هستند، دیده نمی شوند.
منبع: انجمن پارسیان
این پست را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این پست