اگر هنگام فکر کردن به مساله بخوابیم، جواب را پیدا می کنیم؟
انجمن پارسیان: سفارش «بهش فکر کن و بخواب» مبنای علمی دارد. مغز ما در خواب مسایل را پردازش می کند و به راهکارهای بهتری می رسد.
به گزارش انجمن پارسیان به نقل از خبر آنلاین و بر طبق گزارش زومیت، حتماً تا حالا برایتان پیش آمده که کسی به شما گفته باشد: «بهش فکر کن و بخواب!» وقتی با مسئله ای سخت رو به رو می شویم، رفتن به رختخواب و فکر کردن باردیگر به آن هنگام صبح، واقعا به ما کمک می نماید بهتر ببینیم و تصمیم بگیریم. این فقط یک اثر روانی نیست. پشت این کار، علم حقیقی وجود دارد که نشان داده است خوابیدن در حال فکر کردن به مسئله واقعا ایدهٔ خوبی است.
می دانیم خواب برای بدن انسان ضروریست، اما مدت ها طول کشید تا دانشمندان از عملکرد دقیق آن مطمئن شوند. حتی نظریه های بسیار پذیرفته شده هم توسط تحقیقات اخیر به چالش کشیده شده اند. تحقیقات زیادی دربارهٔ آن چه در مغز در زمان خواب رخ می دهد انجام شده و همین طور دربارهٔ مشکلات احتمالی خواب و روش های رفع آن ها مطالعه شده است.
یکی از عناوینی که درباره ی آن مطمئن هستیم این است که وقتی می خوابیم، مغزمان فعال است. رویاها قسمتی از این فعالیت هستند که گاهی به یاد می آوریم، اما پشت صحنه اتفاقات بسیار بیشتری درحال رخ دادن است.
حافظه و حل مسئله طبق نظریه ای معروف به نظریهٔ تثبیت فعال سیستم ها، مغز ما در زمان خواب، خاطرات قدیمی را بازپخش می کند. مقاله ای در سال ۲۰۲۱ توضیح می دهد: «فعال سازی دوبارهٔ حافظه در خواب دو کار انجام می دهد: یکی تثبیت و تقویت خاطرات اولیه تا کمتر در معرض فراموشی یا تداخل قرار بگیرند، و دیگری بازسازی و یکپارچه سازی خاطرات جدید با شبکهٔ موجود از خاطرات بلند مدت.»
علاوه بر اهمیت بالای در ایجاد حافظهٔ بلندمدت، تصور می شود این پروسه به حل مسئله هم کمک می نماید.
اگر در مورد مسئله ای اطلاعات کافی نداشته باشیم، خوابیدن نمی تواند به حل آن کمک کند
در سال ۲۰۱۸، مطالعه ای پیشنهاد کرد که تعامل بین مراحل خواب REM (حرکت سریع چشم) و غیر REM به ما کمک می نماید راهکارهای خلاقانه تری برای مسایل خود پیدا نماییم. مرحلهٔ REM خواب که با حرکت سریع چشم و فعالیت مغزی بالا همراه می باشد، معمولا با رویاهای شدید و فرآیندهای ذهنی پیچیده مرتبط می باشد، در حالیکه مرحلهٔ غیر REM خواب شامل خواب عمیق و آرامش بیشتر است. نظریهٔ تثبیت فعال سیستم ها که به همکاری این دو مرحله خواب اشاره دارد، بیان می کند که ترکیب این مراحل می تواند به مغز کمک نماید تا اطلاعات را بطور مؤثرتری پردازش کرده و راهکارهای نوآورانه تری پیدا کند.
مطالعهٔ سال ۲۰۲۱ نظریه یاد شده را با بهره گیری از یک بازی ویدئویی حل مسئله آزمایش کرد. بعد از آموزش بازی به شرکت کنندگان، آنها یا یک روز بیداری داشتند یا یک شب خواب، سپس از آنها خواسته شد تا معمای جدیدی را حل کنند. نویسندگان این مطالعه گزارش دادند: «خواب سبب بهبود حل مسئله شد؛ بطوریکه ۶۲ درصد از شرکت کنندگان گروه خواب موفق به حل معما شدند، در حالیکه تنها ۲۴ درصد از گروه بیداری توانستند آنرا حل کنند.»
این نتیجه با نتایج پژوهش قدیمی تر از سال ۲۰۱۹ هم خوانی داشت. در آن مطالعه، ۵۷ نفر با معماهایی که با صداهای تصادفی همراه بودند رو به رو شدند. هنگام خواب، نیمی از صداهایی که به معماهای حل نشده مربوط می شدند، برایشان پخش گردید. وقتی بامداد بیدار شدند، توانستند آن معماها را بهتر حل کنند.
مطالعات یاد شده نشان می دهند «خواب به حل مسئله کمک می کند» بود، اما نکتهٔ مهمی وجود دارد که باید مورد توجه قرار داد. همان گونه که مارک بیمَن، نویسندهٔ ارشد مقاله، توضیح می دهد: «فرقی نمی کند چقدر بخوابم؛ نمی توانم ناگهان سیاه چاله ها را درک کنم یا درمان بیماری نادری پیدا کنم، چون دانش پایه ای مورد نیاز برای این کار را ندارم.»
خواب خوب می تواند به حل مسائلی کمک نماید که همهٔ قطعات را داریم اما نمی دانیم چگونه آنها را کنار هم بچینیم. اما بعید است که پس از چرتی کوتاه، ناگهان مشکل محاسبات کوانتومی در دمای اتاق را حل کنید!
تصمیم گیری علاوه بر کمک به حل مسایل پیچیده، شواهدی وجود دارد که نشان داده است خواب می تواند به ما کمک نماید تصمیمات بهتری بگیریم.
خواب به ما این امکان را می دهد که از فشار اولیه اطلاعات دور شویم و تصمیمات منطقی تر بگیریم
مطالعه سال ۲۰۲۴ توسط دانشمندان دانشگاه دوک نشان داد خوابیدن در حال فکر کردن به گزینه ها به ما کمک می نماید از سوگیری اطلاعات اولیه جلوگیری نماییم. این سوگیری زمانی اتفاق می افتد که ما بیش از حد تحت تاثیر نخستین اطلاعاتی که دربارهٔ چیزی دریافت می نماییم قرار می گیریم، حتی اگر بعداً اطلاعات بهتری به دستمان برسد.
البته این همیشه مشکل ساز نیست؛ مثلا شاید عجیب باشد که پیش از انتخاب ساندویچ برای ناهار در فروشگاه بخواهیم چرت کوتاهی بزنیم. اما برای برخی تصمیم ها، گرفتن کمی فاصله و فکر کردن پیش از انتخاب مفید می باشد. خواب می تواند همان فاصله را به ما بدهد. طبق گفتهٔ آلی سینکلر، نویسندهٔ اصلی این مطالعه، خواب به شرکت کنندگان کمک کرد تا «تصمیم های منطقی تر و بهتری» بگیرند.
قدرت رویاها رویاها می توانند به حل مسایل کمک کنند. یکی از حالت هایی که به این مساله مربوط می شود، هیپناگوژیا است. این حالت بین خواب و بیداری رخ می دهد، زمانیکه شما نه کاملا بیدار هستید و نه کاملا خوابیده اید. در این حالت، ممکنست تصاویر ذهنی یا افکار غیرمعمولی به ذهن شما بیایند که گاهی می توانند به پیدا کردن چاره برای مشکلات کمک کنند.
به نظر می آید توماس ادیسون طرفدار این تکنیک بوده و از نوعی روش معروف به «آزمون قاشق» استفاده می کرد. ایده این بود که اگر هنگام خوابیدن شیئی مثل قاشق را در دست بگیرید، بمحض این که خوابتان ببرد، آن شیء می افتد و صدای آن شما را بیدار می کند. ادیسون می گفت این تکنیک به او کمک می کرد چرت های روزانه اش طولانی نشود و زمان بین خواب و بیداری، خلاقیت او را تقویت می کرد.
به نظر می آید او تا حدی درست می گفت. دن دنیس، روان شناس دانشگاه یورک، می نویسد: «در سال ۲۰۲۱، دانشمندان فرانسوی ادعای ادیسون را آزمایش کردند.» نتیجهٔ این مطالعه که از عنوانش هم مشخص بود، این بود: آغاز خواب نقطهٔ طلایی برای خلاقیت است.
در این مطالعه، شرکت کنندگان با یک مسئلهٔ ریاضی رو به رو شدند که یک «قانون پنهان» داشت که می توانست به حل سریع تر آن کمک نماید. پس از یک چرت کوتاه، که با روش نگه داشتن فنجانی برای ایجاد صدای بلند هنگام خواب انجام می شد، شرکت کنندگان باردیگر به مسئله فکر کردند. کسانیکه بعد از یک چرت کوتاه بیدار شدند، موفق تر از کسانی بودند که یا بیدار ماندند یا به خواب عمیق رفتند.
دنیس به مطالعهٔ دیگری اشاره می کند که همین یافته را تأیید کرده است: «مشخص شد ادیسون درست می گفت؛ آغاز خواب واقعا یک نقطهٔ طلایی خلاقانه است و خوابیدن در حال فکر کردن به مسئله جواب می دهد.»
البته، واضح است که نمی توان در هر موقعیتی مثل امتحان رانندگی گفت «فقط می خواهم چشم هایم را برای یک دقیقه ببندم.» در تعدادی شرایط، خوابیدن روی مسئله عملی نیست و این مقاله قصد آموزش این تکنیک را ندارد.
اما این تحقیقات، تصویری از برخی مطالعات جذاب دراین خصوص عرضه می کند. هنوز چیزهای زیادی دربارهٔ تاثیر خواب بر مغز ما کشف نشده است. اما خوب است بدانیم که مثل خیلی از نصایح مادربزرگ ها، «خوابیدن در حال فکر کردن به مسئلهٔ سخت» واقعا سفارش ای علمی و مؤثر است.
حرف آخر اینکه رویاها قسمتی از این فعالیت هستند که گاهی به یاد می آوریم، اما پشت صحنه اتفاقات خیلی بیشتری در حال رخ دادن است. مقاله ای در سال ۲۰۲۱ توضیح می دهد: فعال سازی دوبارهٔ حافظه در خواب دو کار انجام می دهد: یکی تثبیت و تقویت خاطرات اولیه تا کمتر در معرض فراموشی یا تداخل قرار بگیرند، و دیگری بازسازی و یکپارچه سازی خاطرات جدید با شبکهٔ موجود از خاطرات دراز مدت. در آن مطالعه، ۵۷ نفر با معماهایی که با صداهای تصادفی همراه بودند مواجه شدند.
این پست را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این پست